Mạng xã
hội (MXH) đang phát triển như một xu thế tất yếu do nhu cầu tìm kiếm thông tin,
thiết lập, duy trì các mối quan hệ cá nhân hay chia sẻ tâm tư, giải trí của con
người, đặc biệt là đối với giới trẻ. Trong bổi cảnh thế giới ngày càng
"phẳng", không thể phủ nhận những tiện ích của Internet, nhưng cũng
không loại trừ rất nhiều rủi ro đã, đang và sẽ còn tiềm ẩn trên MXH. Để tránh
những tác động xấu của MXH, người sử dụng phải tỉnh táo và "thông
thái".
Những cái bẫy vô hình
Sự tiện lợi và hấp dẫn của các MXH nổi tiếng hiện nay như
Facebook, Zalo, Twitter, Instagram… khiến chúng đang ngày càng có ảnh hưởng sâu
rộng đến mọi mặt của đời sống xã hội toàn cầu, trong đó, Việt Nam không là
ngoại lệ. Khác với các thế hệ trước đây, thế hệ trẻ bây giờ được thừa hưởng
công nghệ thông tin hiện đại, hữu ích - là các MXH - để thoải mái tìm kiếm,
trao đổi thông tin phục vụ việc học tập, nghiên cứu cũng như chia sẻ, kết nối
bạn bè. Tuy nhiên, thực tế cũng cho thấy, bên cạnh những mặt tích cực của MXH,
thì những tiêu cực của chúng còn có tác động, ảnh hưởng trực tiếp đến bản lĩnh
chính trị, lập trường tư tưởng, đạo đức, lối sống, mục tiêu, lý tưởng cách mạng
của không ít các bạn trẻ.
Điều đầu tiên, rõ nhất là việc tham gia các MXH tiêu tốn khá
nhiều thời gian, khiến người sử dụng sao nhãng việc học tập, nghiên cứu. Hơn
thế, nó còn gây ra những sự cố không mong muốn khi những thông tin, hình ảnh
riêng tư được đưa lên MXH để chia sẻ với người thân, bạn bè, nhưng vô tình bị
kẻ xấu lợi dụng và sử dụng vào mục đích không lành mạnh. Có thể đưa ra một ví
dụ, trong các đơn vị quân đội hay công an nhân dân hiện nay, nhiều cán bộ,
chiến sĩ trẻ đang có "mốt" sử dụng điện thoại chụp ảnh mình và đồng
đội khi tham gia huấn luyện điều lệnh đội ngũ hay võ thuật với mục đích làm kỷ
niệm.
Sau đó, "hứng" lên, đăng tải, chia sẻ trên các trang
facebook cá nhân. Việc này thực ra không có gì sai trái, nếu những hình ảnh
trên thể hiện đúng tinh thần "quân phong, quân kỷ". Song, trên thực
tế, không ít hình ảnh do cán bộ, chiến sĩ hồn nhiên đăng tải sai tác phong cùng
những bức ảnh sinh hoạt rượu chè, kèm theo đó là những lời bình trái với tinh
thần của người chiến sĩ trong lực lượng vũ trang. Khi những nội dung phản cảm
này bị các đối tượng xấu lợi dụng, sử dụng nhiều chiêu trò để lan truyền trên
mạng, khi nhận ra được vấn đề thì chủ nhân không cách nào có thể lấy lại được
hình ảnh do chính mình là tác giả.
Đó là chưa kể đến không ít trường hợp do thiếu ý thức, vô trách
nhiệm trong việc đưa thông tin không tốt lên MXH, có thể gây ảnh hưởng xấu đến
cộng đồng xã hội. Ai cũng biết, thông tin đăng tải trên các MXH được lan truyền
một cách nhanh chóng, do đó, các thế lực thù địch, phản động luôn tìm cách nắm
bắt, cho đăng tải các bài viết, bình luận có quan điểm chính trị đối lập với
Đảng và Nhà nước ta để phục vụ âm mưu "Diễn biến hòa bình" của chúng.
Một số bạn trẻ do chưa có kinh nghiệm trong cuộc sống, bản lĩnh chính trị, lập
trường tư tưởng đang trong quá trình tích lũy, hoàn thiện nên rất dễ "lung
lay" trước các luận điệu của kẻ xấu, từ đó, tham gia chia sẻ, phát tán,
bình luận các thông tin độc hại.
Cần trang bị kỹ năng "tự bảo vệ"
Như trên đã nói, lợi dụng triệt để sự tiện lợi, đắc dụng của các
MXH, với mưu đồ chống phá Đảng, Nhà nước nhằm xóa bỏ chế độ ta, các thế lực thù
địch, phản động đã và đang đẩy mạnh tài trợ, hậu thuẫn cho các phần tử cơ hội
chính trị sử dụng MXH để xuyên tạc, tuyên truyền chống chế độ, đòi "tự do,
dân chủ, nhân quyền". Ta có thể dễ dàng nhận thấy, trên các trang MXH hiện
nay, đặc biệt là Facebook, Zalo, đầy rẫy những thông tin bóp méo, đả kích, châm
biếm đường lối chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước trên các lĩnh vực
kinh tế-xã hội, thậm chí chúng còn tung thông tin hỏa mù về công tác cán bộ ở
các cấp, đặc biệt là cấp cao, gây hoài nghi trong nhân dân. Mục đích cuối cùng
của chúng là thông qua MXH để chia rẽ lòng dân, ý Đảng, phá hoại khối đại đoàn
kết dân tộc.
Trước những thông tin xấu, độc này, không ít những người sử dụng
MXH, trong đó có cả những người trẻ, do tư tưởng không vững vàng đã thay đổi
quan điểm, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" tư tưởng. Một số
người thậm chí đã công khai bộc lộ quan điểm sai trái, phụ họa với luận điểm
phản động của các thế lực thù địch.
Trước tình hình trên, các cơ quan chức năng cần thường xuyên làm
tốt công tác tuyên truyền, để người dùng MXH hiểu về những lợi ích cũng như mặt
trái của mạng xã hội, qua đó, cảnh giác trước những âm mưu và thủ đoạn của các
thế lực thù địch, không để bản thân bị lợi dụng, lôi kéo vào các hoạt động chống
phá Đảng, Nhà nước.
Đồng thời, xây dựng lối ứng xử văn minh trên mạng, không chạy
theo và cổ súy cho những xu hướng lệch chuẩn, đi ngược lại truyền thống đạo lý
và thuần phong mỹ tục của dân tộc. Một khi đã nhận diện những thông tin xấu,
độc trên mạng, bản thân người dùng MXH sẽ tự ý thức được việc không tham gia
bình luận (comment), không chia sẻ những thông tin đó cho người khác. Cũng cần
làm tốt hơn nữa vai trò kết nối, hội tụ sức mạnh của các tổ chức, đoàn thể nhằm
tập hợp, định hướng giới trẻ, đập tan âm mưu của các thế lực thù địch và phản
động lợi dụng tâm lý thích khám phá cái mới, sự non nớt, bồng bột, thiếu kinh
nghiệm của giới trẻ để lôi kéo, chuyển hóa…
Về phía người dùng MXH, cần biết "gạn đục khơi trong",
nhận rõ tính hai mặt của MXH, nhất là mặt tiêu cực, tránh tình trạng vô tình
tiếp tay cho các hoạt động chống phá, thậm chí có các hành vi tiêu cực, phản
cảm, thiếu văn hóa trên MXH. Muốn tránh được những suy nghĩ và việc làm sai
trái do tác động tiêu cực của MXH, đòi hỏi người sử dụng phải có kiến thức toàn
diện, hiểu biết thực tiễn chính trị xã hội trong nước và thế giới, biết chia
sẻ, làm chủ bản thân, biết kiềm chế trong mọi tình huống mà MXH mang đến. Với
cán bộ, chiến sĩ trong các lực lượng vũ trang, cần lưu ý, không được sử dụng
MXH với tư cách người phục vụ trong đơn vị bộ đội hoặc công an, không đăng tải,
phát tán thông tin về hoạt động của đơn vị, cơ quan, không được để lộ, lọt
thông tin bí mật quân sự, bí mật Nhà nước và bí mật nội bộ. Trong các trường
hợp bị xâm hại, chẳng hạn như bị kẻ xấu đánh cắp mật khẩu, chiếm quyền quản trị
của tài khoản, cần tự rút sớm khỏi mạng, đồng thời thông báo đến các cơ quan
chức năng kịp thời xử lý.
Tóm
lại, khuyến cáo chung đối với những người sử dụng MXH hiện nay vẫn là tự nâng
cao cảnh giác, tự phòng ngừa. Để giảm thiểu thiệt hại cho bản thân và giúp cơ
quan chức năng ngăn chặn các hành vi lợi dụng MXH để vi phạm pháp luật, người
sử dụng MXH cần phải "thông thái", tự xây dựng bản lĩnh, sức "đề
kháng" đủ mạnh cho mình, có thể tự bảo vệ trước những thông tin xấu, độc.
