Yêu nước là một giá trị văn
hóa nền tảng của con người. Là người dân của một đất nước, ai chẳng yêu tổ quốc
mình. Lòng yêu nước của nhân dân Việt Nam không phải là phẩm chất bẩm sinh mà
được hình thành, phát triển qua mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước, trở thành
bản sắc văn hóa, cội nguồn sức mạnh diệu kỳ của dân tộc trong sự nghiệp đấu
tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc. Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Dân ta có một
lòng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thống quý báu của ta. Từ
xưa đến nay, mỗi khi Tổ quốc bị xâm lăng thì tinh thần ấy lại sôi
nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt
qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhận chìm tất cả lũ bán nước và
lũ cướp nước”
Tinh thần yêu nước là nguyên
tắc đạo đức, một tình cảm xã hội thiêng liêng mà nội dung của nó là lòng trung
thành vô hạn với Tổ quốc, là lòng tự hào về quá khứ và hiện tại của Tổ quốc, ý
chí bảo vệ những lợi ích của quốc gia, dân tộc. Ở Việt Nam, tinh thần yêu nước
là giá trị đạo đức cao quý, là chuẩn mực đạo đức cao nhất, đứng đầu trong thang
bậc giá trị văn hóa truyền thống, là mẫu số chung của các phẩm chất cao
quý và là biểu tượng phẩm giá của con người Việt Nam.
Tinh thần yêu nước nồng nàn
đã giúp dân tộc ta vượt qua mọi khó khăn, chiến thắng mọi thế lực ngoại bang
xâm lược. Chủ nghĩa yêu nước đã trở thành dòng chủ lưu trong lịch sử dựng nước
và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Yêu quê hương đất nước trở thành nét văn hóa
nhân văn cao cả của các thế hệ người Việt nam chúng ta. Vì yêu nước mình, ông
cha chúng ta luôn nhân đạo, vị tha với kẻ thù, “Đánh kẻ chạy đi chứ
không đánh người chạy lại”.
Lòng yêu nước của nhân dân Việt
Nam là sản phẩm của lịch sử, được hình thành trong quá trình dựng nước và giữ
nước hào hùng của dân tộc. Lịch sử của dân tộc Việt Nam là lịch sử dựng nước đi
đôi với giữ nước. Công cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta cộng
lại kéo dài hàng mấy mươi thế kỷ. Chính vì vậy mà tinh thần yêu nước đã ngấm
sâu vào tình cảm, tư tưởng, trở thành lẽ sống của mỗi người dân Việt Nam qua tất
cả các thời đại, làm nên một sức mạnh huyền thoại, nhấn chìm hết thảy bè lũ cướp
nước, bảo vệ vững chắc nền độc lập của dân tộc. Tinh thần yêu nước Việt Nam, bản
chất Việt Nam đã trở thành thứ vũ khí tinh thần có sức mạnh vô song, quyết định
sức sống trường tồn của dân tộc qua các thời đại, đúng như cố Giáo sư Trần Văn
Giàu đã khẳng định: “vận nước suy hay thịnh, mất hay còn, nhục hay
vinh, phần rất quan trọng là tuỳ thuộc ở chỗ ta ứng dụng và phát huy hay ta
quên lãng và chôn vùi món vũ khí tinh thần ấy”.
Tinh thần yêu nước Việt Nam bắt
nguồn từ lòng tự hào, tự tôn, “Dân tộc ta là con Rồng cháu Tiên”, một dân tộc
có nền văn hiến, văn vật lâu đời, với nhiều danh nhân văn hóa kiệt suất “Hào kiệt
đời nào cũng có”. Ngay từ buổi đầu dựng nước, ông cha ta đã khẳng định bản lĩnh
của những người “khai thiên lập địa”, xây đắp hình thù đất nước. Nhà nước
Văn Lang, Âu Lạc là kết quả dựng xây hàng nghìn năm của cả một dân tộc với nghị
lực phi thường “rút ruột kéo bùn đắp thành đất nước”. Sau đó, tổ tiên ta
đã đánh tan cuộc xâm lược đầu tiên của bọn phong kiến phương Bắc do nhà Tần tiến
hành. Trong 117 năm chống phong kiến phương Bắc xâm lược và đồng hóa, dân tộc
ta đã khẳng định một tinh thần dân tộc phi thường mà không phải dân tộc nào
trên thế giới cũng có được. Đây là thời kỳ đầy thương đau, nhưng cũng là thời kỳ
tỏ rõ sức mạnh quật cường, ý chí vươn lên thần kỳ của dân tộc ta, kết thúc oanh
liệt bằng chiến thắng Bạch Đằng, mở ra kỷ nguyên phong kiến Việt Nam độc lập tự
chủ. Sau hàng nghìn năm bị kẻ thù xâm lược, đồng hóa, dân tộc ta đã kiên cường
đấu tranh, giữ vững bản sắc, giành lại nền độc lập dân tộc. Tiếp sau thời kỳ
này là hàng loạt các chiến thắng vang dội khác: Nhà lý, Nhà Lê đánh tan quân Tống,
nhà Trần ba lần đánh bại quân Nguyên - Mông, Lê Lợi - Nguyễn Trãi khẳng định chủ
quyền đất nước, lấy nhân nghĩa trừ bạo ngược, đánh bại quân Minh, Quang Trung đại
phá quân Thanh... Rồi đến những thắng lợi thần thánh của nhân dân ta trong các
cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ xâm lược.
Tinh thần yêu nước là chất
keo cố kết cộng đồng tạo nên khối đoàn kết toàn dân. Phát huy sức mạnh toàn dân
đã trở thành quy luật giành thắng lợi của dân tộc ta trong sự nghiệp giữ nước.
Trên thế giới, có lẽ không có dân tộc nào phải trải qua nhiều cuộc chiến tranh
chống xâm lược như Việt Nam, không có dân tộc nào phải đương đầu với những kẻ
thù lớn mạnh hơn mình như Việt Nam. Nhưng với tinh thần đoàn kết “cả nước góp sức,
trăm họ là binh”, “manh lệ bốn phương tụ họp”, không phân biệt dân tộc, tôn
giáo, già trẻ, gái trai, nhất tề đứng lên chống giặc cứu nước với tinh thần “giặc
đến nhà, đàn bà cũng đánh”, đánh giặc đến khi “còn cái lai quần cũng đánh”
chúng ta đã giành lại nền độc lập dân tộc, giữ vững chủ quyền đất nước. Những
chiến thắng Bạch Đằng, Chi Lăng, 3 lần đánh tan quân Nguyên - Mông, thắng lợi của
hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ… là minh chứng hùng hồn của
sức mạnh toàn dân đánh giặc. Khối đoàn kết của dân tộc ta được biểu hiện ở đoàn
kết trong triều đình, đoàn kết trong quân đội “tướng sỹ một lòng phụ tử”, đoàn
kết toàn dân. Tinh thần đó được Hồ Chí Minh phát triển đến đỉnh cao trong thời
đại mới “đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết, thành công, thành công, đại thành
công”.
Trong những cuộc chiến tranh
tàn khốc đó, lòng yêu nước của mỗi người dân Việt nam thể hiện ở tinh thần xả
thân vì nước, đặt lợi ích của Tổ quốc lên trên lợi ích riêng tư của bản thân
mình, đấu tranh đến giọt máu cuối cùng cho sự nghiệp giải phóng đất nước. Từ lịch
sử, chúng ta còn biết đến những khí phách để đời của ông cha, bắt đầu từ bản
tuyên ngôn thần thánh “Nam quốc sơn hà Nam đế cư” của Lý Thường Kiệt, cho đến
quyết tâm "Sát Thát” của tướng sỹ nhà Trần, tinh thần quyết chiến, quyết
thắng giành độc lập, bảo vệ bản sắc dân tộc của vua Quang trung “Đánh cho để
dài tóc, đánh cho để đen răng, đánh cho phiến giáp bất hoàn, đánh cho Nam quốc
sơn hà chi hữu chủ”…
Biết bao người con của dân tộc
đã tự nguyện hiến dâng tuổi thanh xuân của mình cho đất nước. Biết bao sinh
viên trong các trường đại học viết đơn bằng máu để được ra chiến trường cầm
súng giết giặc. Biết bao người mẹ, người vợ đã tiễn chồng, tiễn con ra mặt trận
mà không bao giờ được đón họ trở về. Nhiều Mẹ Việt Nam anh hùng hy sinh đến những
người con cuối cùng của mình cho Tổ quốc. Thật hiếm có một dân tộc nào trên thế
giới được tôn vinh “Dân tộc anh hùng” như Dân tộc Việt Nam.
Hào khí của cha ông, sự hy
sinh vô bờ bến của các thế hệ người Việt Nam vì nghĩa lớn được bắt nguồn và
thúc đẩy bởi lòng yêu nước nồng nàn của toàn dân tộc. Nhân dân Việt Nam càng
yêu nước càng thương nòi, càng yêu nước càng căm thù giặc, ghét chiến tranh,
khát vọng hòa bình, nhân hậu vị tha thương người như thể thương thân, yêu nước
nên “thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chiu
làm nô lệ”. Tinh thần yêu nước là cội nguồn sức mạnh chống giặc ngoại xâm, là mạch
nguồn nuôi dưỡng, thúc đẩy dân tộc ta tiến lên.
Ngày nay, đất nước ta đã hòa
bình, thống nhất, cả nước kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền chủ nghĩa
xã hội. Đó là biểu hiện rõ nét nhất của lòng yêu nước của nhân dân Việt Nam
trong thời đại mới. Mỗi người dân phải có lòng tự hào dân tộc, tôn trọng, giữ
gìn và phát huy những giá tri vật chất cũng như tinh thần mà ông cha ta đã tạo
dựng được từ bao đời nay, ra sức xây dựng đất nước giàu mạnh. Mặt khác phải thường
xuyên nâng cao cảnh giác cách mạng, sẵn sàng đối phó và góp phần làm thất bại mọi
âm mưu đen tối, đặc biệt là chiến lược “Diễn biến hòa bình” nhằm chống phá chế
độ ta của các thế lực thù địch trong và ngoài nước. Trong xây dựng kinh tế, yêu
nước chính là cố gắng phấn đấu học tập, tu dưỡng, rèn luyện, lao động để làm ra
ngày càng nhiều của cải vật chất cho xã hội. Thế hệ trẻ Việt Nam cần đem hết
tài năng, trí tuệ cống hiến xây dựng Tổ quốc giàu đẹp, với tinh thần “đừng hỏi
Tổ quốc đã làm gì cho ta" , mà nên tự hỏi “ta đã làm gì Cho Tổ quốc thân
yêu”. Mỗi cá nhân, dù ở cương vị nào, phải cố gắng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ
của mình, thực hiện tốt mọi quyền lợi, mọi nghĩa vụ của công dân, tích cực Học
tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, đấu tranh đẩy lùi những
thói hư tật xấu, phấn đấu góp phần đưa đất nước thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu,
thực hiện thắng lợi mục tiêu “Dân giàu nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn
minh”.