50 năm trước, vào thời khắc Giao thừa Tết Mậu Thân 1968, dưới sự lãnh đạo của Đảng, mà đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân và dân ta đồng loạt tiến hành cuộc tổng tiến công và nổi dậy trên khắp miền Nam, trọng điểm là Sài Gòn-Gia Định, Đà Nẵng, Huế; đánh thẳng vào các căn cứ quân sự, cơ quan đầu não, khiến giới cầm quyền Mỹ và ngụy quyền Sài Gòn bàng hoàng, sửng sốt.
Đây là cuộc tiến công chiến lược táo bạo, bất ngờ, cường độ mãnh liệt nhất và tầm ảnh hưởng lớn nhất trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của quân và dân ta. Lần đầu tiên, sau nhiều năm tiến hành chiến tranh xâm lược Việt Nam, toàn bộ hệ thống phòng thủ đô thị của Mỹ và chính quyền Sài Gòn bị tiến công, nội bộ địch bị rối loạn. Đặc biệt, với 25 ngày đêm làm chủ thành phố Huế đã khẳng định sức mạnh của lực lượng vũ trang (LLVT) ba thứ quân, góp phần quan trọng vào thắng lợi cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 của quân và dân miền Nam anh hùng.
Trong cuộc tiến công chiến lược này, chúng ta không chỉ tiêu diệt nhiều sinh lực địch, phương tiện của địch, làm phá sản chiến lược “Chiến tranh cục bộ”, mà còn đánh bại ý chí xâm lược của đế quốc Mỹ, buộc chúng phải nhận ra rằng, không thể dùng lực lượng viễn chinh để thắng trong cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam. Với thắng lợi đó, đế quốc Mỹ phải chấp nhận ngồi vào bàn đàm phán với ta tại Hội nghị Paris, tạo bước ngoặt quan trọng cho cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Hơn thế, thắng lợi của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 còn là cơ sở, động lực quan trọng để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đoàn kết, thống nhất, quyết tâm thực hiện chủ trương chiến lược: “Đánh cho Mỹ cút”, tiến tới “đánh cho ngụy nhào”, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, hoàn thành trọn vẹn mong ước của toàn dân tộc và Bác Hồ kính yêu: “Bắc-Nam sum họp, Xuân nào vui hơn!”.
Có được thắng lợi to lớn, vang dội như vậy là kết quả tổng hợp của nhiều nhân tố; trong đó, tinh thần quyết chiến, quyết thắng quân xâm lược của toàn thể dân tộc Việt Nam, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh là vấn đề quan trọng, có ý nghĩa quyết định nhất. Điều đó được thể hiện ở đường lối lãnh đạo đúng đắn, sự chỉ đạo chiến lược tài tình, sáng tạo của Đảng đối với cuộc Tổng tiến công và nổi dậy, nhất là trước những thử thách ngặt nghèo và thời điểm khó khăn nhất. Thắng lợi đó đánh dấu một bước phát triển mới trong học thuyết và nghệ thuật quân sự Việt Nam, để lại nhiều kinh nghiệm, bài học quý, trong đó bài học về tinh thần quyết chiến, quyết thắng quân xâm lược vẫn còn nguyên giá trị đối với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta hiện nay. Trong những năm tới, bên cạnh thuận lợi là cơ bản, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục có những diễn biến phức tạp, khó lường, tiềm ẩn nhiều nhân tố gây bất ổn định; tranh chấp lãnh thổ, chủ quyền biển, đảo trong khu vực và trên Biển Đông diễn ra gay gắt, tác động không nhỏ đến sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta. ục duy trì tình hình chính trị-xã hội cơ bản ổn định; kinh tế tiếp tục tăng trưởng, quốc phòng, an ninh được củng cố, quan hệ hợp tác đối ngoại không ngừng được mở rộng, vị thế và uy tín quốc tế của Việt Nam ngày càng được nâng lên thì cần phải tập trung vào một số nội dung chủ yếu sau:
Một là, quán triệt và vận dụng đúng đắn, sáng tạo đường lối lãnh đạo của Đảng, thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thời kỳ mới
Không ngừng tăng cường sức mạnh và tiềm lực quốc phòng, ứng phó kịp thời, hiệu quả với mọi tình huống, không để đất nước bị động, bất ngờ về chiến lược. Bảo vệ Tổ quốc là sự nghiệp thường xuyên và lâu dài của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, trong đó LLVT làm nòng cốt, phối hợp chặt chẽ các hoạt động quốc phòng với an ninh và đối ngoại nhằm đảm bảo lợi ích quốc gia-dân tộc là mục tiêu cao nhất. Quá trình tổ chức thực hiện, phải nắm vững quan điểm, phương châm chỉ đạo của Đảng: Bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, kiên quyết, kiên trì bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước.
Hai là, coi trọng nghiên cứu, đánh giá đúng tình hình, đảm bảo sự chủ động về chiến lược, đối phó thắng lợi với mọi tình huống xảy ra
Trước yêu cầu mới của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc hiện nay, chúng ta phải làm tốt công tác nghiên cứu, đánh giá, dự báo tình hình, nhất là những vấn đề liên quan, tác động đến quốc phòng, an ninh của đất nước. Trên cơ sở đó, chủ động tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước trong hoạch định đường lối, chiến lược bảo vệ Tổ quốc, kiên quyết giữ vững nguyên tắc chiến lược; đồng thời, có đối sách linh hoạt, mềm dẻo để giải quyết tốt các vấn đề phức tạp, nhạy cảm trong quan hệ quốc tế. Cùng với đó, chủ động chuẩn bị về lực lượng và các kế hoạch, phương án tác chiến, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc trong mọi tình huống. Các cơ quan, đơn vị trong toàn quân, nhất là cơ quan cấp chiến lược cần phối hợp chặt chẽ với các cấp, ngành, lực lượng…, nhất là với lực lượng an ninh và đối ngoại để thực hiện tốt nhiệm vụ quan trọng này. Trước hết, các lực lượng cần thường xuyên phối hợp nắm chắc tình hình, có biện pháp đấu tranh hiệu quả, làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, phản động và các hành động xâm phạm chủ quyền, lãnh thổ của Tổ quốc.
Ba là, kế thừa những tinh hoa về nghệ thuật quân sự của chiến tranh nhân dân vào xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh
Chúng ta cần tiếp tục nghiên cứu bài học về nghệ thuật quân sự của chiến tranh nhân dân nêu trên để vận dụng sáng tạo vào sự nghiệp xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, góp phần để bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới. Theo đó, việc xây dựng nền quốc phòng toàn dân hiện nay phải trên cơ sở nắm vững quan điểm, đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng, sự chỉ đạo, quản lý, điều hành thống nhất của Nhà nước, do toàn dân tiến hành, lấy LLVT nhân dân làm nòng cốt. Nền quốc phòng đó phải được xây dựng theo phương châm: Vững toàn diện, mạnh ở trọng điểm, nhất là trên các địa bàn chiến lược, đảm bảo đáp ứng tốt yêu cầu, nhiệm vụ quốc phòng, an ninh trong thời bình; đồng thời, ngăn ngừa, đẩy lùi nguy cơ chiến tranh, xung đột và sẵn sàng đánh thắng chiến tranh xâm lược dưới mọi quy mô, hình thức.
Bốn là, xây dựng LLVT nhân dân vững mạnh, trọng tâm là xây dựng Quân đội nhân dân “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, làm nòng cốt cho toàn dân thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc
Đó là bài học hết sức quý báu, cần được tiếp tục vận dụng, phát huy để xây dựng LLVT ba thứ quân vững mạnh, coi trọng xây dựng lực lượng dân quân tự vệ “vững mạnh, rộng khắp”, xây dựng lực lượng dự bị động viên hùng hậu. Đặc biệt cần tập trung xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; ưu tiên một số lực lượng tiến thẳng lên hiện đại theo phương hướng Nghị quyết Đại hội XII của Đảng đã xác định. Phải xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu, làm nòng cốt cho toàn dân thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Để làm được điều đó, cần tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng theo Đề án: “Đổi mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới”; xây dựng Đảng bộ Quân đội trong sạch, vững mạnh. Đây là những vấn đề rất quan trọng, cần được thực hiện nghiêm túc, nhằm đảm bảo cho quân đội luôn giữ vững bản chất giai cấp công nhân, kiên định với mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và nhân dân, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
Các cơ quan, đơn vị trong toàn quân cần tiếp tục quán triệt, nắm vững và thực hiện nghiêm túc các văn bản mà các cấp lãnh đạo trên chỉ thị xuống. Cần đẩy mạnh đổi mới, nâng cao chất lượng các mặt công tác: Hậu cần, kỹ thuật, công nghiệp quốc phòng và đối ngoại quốc phòng... Phải coi trọng nâng cao chất lượng huấn luyện, diễn tập tác chiến hiệp đồng quân chủng, binh chủng theo các phương án và huấn luyện làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật mới, hiện đại; huấn luyện thực hiện các nhiệm vụ đặc biệt, nhiệm vụ cứu hộ, cứu nạn, phòng chống thiên tai, thảm họa...
Kỷ niệm 50 năm cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, nhằm ôn lại sự kiện lịch sử hào hùng, tinh thần quyết chiến, quyết thắng và khát vọng hòa bình, độc lập, thống nhất của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Đồng thời, giúp chúng ta nhận thức sâu sắc hơn, đầy đủ hơn giá trị lịch sử và hiện thực cũng như những bài học, kinh nghiệm quý được đúc rút từ thực tiễn để vận dụng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
