Trung Quốc - ASEAN và Biển Đông

      Những năm gần đây, Trung Quốc và các nước ASEAN cùng nhau nỗ lực, tình hình Biển Đông tương đối ổn định, không xảy ra xung đột lớn. Vấn đề quân sự hóa các thực thể trên Biển Đông, trong bối cảnh thách thức an ninh truyền thống, phi truyền thống (như tranh chấp chủ quyền lãnh thổ, khủng bố…) đang hiển hiện, khu vực châu Á - Thái Bình Dương cần cùng đàm phán giải quyết bất đồng bằng biện pháp hòa bình, thay vì đối đầu, đe dọa sử dụng vũ lực hoặc hành động đơn phương.

     Từ thực tiễn và khả năng tự quyết của mỗi quốc gia cũng cần có sự hỗ trợ một cách vô tư, công bằng, khách quan, vì lợi ích chung của cộng đồng quốc tế, đặc biệt là các nước lớn. Việt Nam kiên định và ủng hộ việc giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982), Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC); thúc đẩy xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC) và khẳng định mọi hành động vi phạm chủ quyền của nước khác, quân sự hóa và gia tăng sức mạnh quân sự đều không phù hợp với luật pháp quốc tế, đi ngược lại các cam kết khu vực.

      Trong những tuần gần đây, Trung Quốc đã cho tiến hành nhiều hoạt động phi pháp, như triển khai tên lửa tầm xa và cho máy bay ném bom H-6K, diễn tập cất-hạ cánh trên các thực thể địa lý nằm trong hai quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa, thuộc chủ quyền Việt Nam. Nhằm phản đối hành động này Mỹ cho hai tàu chiến áp sát một số thực thể địa lý bị Bắc Kinh chiếm đóng trái phép. Ngày 29.5 Washington khẳng định sẽ tiếp tục đối phó với những hoạt động quân sự hóa trên Biển Đông của Trung Quốc, bất chấp cường quốc châu Á phản đối.

      Việt Nam ủng hộ chiến lược của Washington, tuy nhiên, việc giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982), Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) phải đảm bảo tính thống nhất, hòa bình và xây dựng cấu trúc an ninh khu vực Biển Đông là một mẫu hình hợp tác, liên kết thành công của các nước ngày càng thịnh vượng, tránh xung đột và đóng vai trò tích cực, trung tâm cho những nỗ lực hòa bình chung của Thế giới.